De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde heeft de Henriette Roland Holstprijs 2023 toegekend aan Annemarié van Niekerk voor haar boek Om het hart terug te brengen. Een memoir. Liefde en geweld in Zuid-Afrika (Atlas Contact, 2021). Deze prijs, ingesteld in 1957, wordt eens in de drie jaar uitgereikt en richt zich op in druk verschenen en in de Nederlandse taal geschreven werk van proza, poëzie of toneel dat zich richt op sociale bewogenheid, engagement én literaire kwaliteit.
Met Om het hart terug te brengen. Een memoir geeft Annemarié van Niekerk overtuigend blijk van deze aspecten. Naar het oordeel van de jury is Om het hart terug te brengen een “indrukwekkende en aangrijpende kroniek van het leven in Zuid-Afrika in de tweede helft van de twintigste eeuw. […] Van Niekerk, zelf geboren in het Zuid-Afrika van de Apartheid, laat zien hoe ingewikkeld het is om overeind te blijven in een land waarin koloniale verhoudingen, segregatie en geweld met elkaar verbonden zijn, waarin conservatisme (christelijk geloof) en progressief denken (feminisme) tegen elkaar uitgespeeld worden.”
“De memoir verbindt nationale geschiedenis met het eigen verhaal […] Aan de hand van drie reizen naar Zuid-Afrika vertelt Van Niekerk, die inmiddels al jaren in Nederland woont, haar persoonlijke verhaal en de geschiedenis van een verscheurd land, dat net als de auteur zelf nog altijd kampt met de wonden die de Apartheid heeft veroorzaakt.”
De commissie oordeelt verder o.a.:
“Van Niekerks schrijverschap is zeer betrokken en toont wat een literaire kroniek vermag: het persoonlijke en het politieke worden bij elkaar gebracht en versterken elkaar. [….] Om het hart terug te brengen is een bij vlagen verpletterend boek, dat gelezen wil worden om de complexiteit van de geschiedenis te leren kennen en begrijpen. De Zuid-Afrikaanse geschiedenis, maar daarmee ook die van Nederland”.
Lees hier het volledige juryrapport van de Henriette Roland Holstprijs 2023
De Commissie van voordracht bestond uit Jacqueline Bel, Goran Bouaziz, Odile Heynders en Rick Honings.
De prijs bestaat uit een oorkonde en een bedrag van € 3.000 en zal worden uitgereikt te Leiden in het Academiegebouw op zaterdag 7 oktober 2023, tijdens de Laureatenmiddag van de MdNL.
Eerdere laureaten van de Henriette Roland Holstprijs zijn onder meer Nicolien Mizee, Alfred Birney, David Van Reybrouck, Tom Lanoye, Johan de Boose, Bas Heijne, Evelien Gans, Geert Mak, Inez van Dullemen, Lieve Joris, Wim de Bie, Jan Hein Donner en Theun de Vries.