Vorig jaar werd aan Bart Verheijen een MNL-fellowship toegekend voor zijn onderzoeksproject ‘Javaanse genootschappen en abolitionisme 1814-1848’. Hierin staat het debat over slavernij in Nederlands-Indië tussen 1814-1848 centraal. De redactie van het Nieuw Letterkundig Magazijn heeft Verheijen daarom gevraagd als gastredacteur op te treden van het zojuist verschenen themanummer. Uit zijn inleiding:

Het maatschappelijke en historische debat over het Nederlandse koloniale verleden heeft in de afgelopen jaren een grote vlucht genomen.1 Historisch onderzoek vormt zich altijd in samenspraak met de samenleving, maar op weinig terreinen was deze verwevenheid recentelijk zo zichtbaar als met betrekking tot de Nederlandse koloniale erfenis. Maatschappelijke ontwikkelingen, gevoelens van trots en schaamte om het verleden en nieuwe wetenschappelijke inzichten gingen hierbij hand in hand, maar botsten evenzeer. Vooral in het debat over slavernij en abolitionisme liepen de emoties de laatste maanden soms hoog op. Historisch onderzoek werd in debatten gepolitiseerd – bijvoorbeeld over het gewicht van de misdaad van de slavenhandel en slavernij, de economische betekenis hiervan, de vraag aan wie de afschaffing van de slavernij mag worden toegeschreven en ook over de doorwerking van het slavernijverleden in de huidige samenleving.

Dit themanummer over slavernij en abolitionisme gaat deze vragen niet meteen oplossen, maar wil wel aansluiten bij de discussie en laten zien welk onderzoek er zoal plaatsvindt naar dit deel van ons nationale verleden. De artikelen laten zo zien dat er nieuwe perspectieven nodig zijn om de vragen te beantwoorden middels nieuw archiefonderzoek en bronnenmateriaal. Over beide zaken – perspectief en bronmateriaal – zal ik in deze inleiding kort iets zeggen en deze verbinden aan de twaalf artikelen in dit themanummer.

Dit themanummer van het NLM bevat artikelen van Bart Verheijen, Paul van Geest, Dries Lyna, Alicia Schrikker, Cornelis W. van Galen, Reggie Baay, Angelie Sens, Pepijn Brandon, Pieter Emmer, Sophie van den Elzen, Liesje Schreuders en Michiel van Kempen.

Alle leden van de MdNL ontvangen het NLM per post.

Nieuw Letterkundig Magazijn, Jaargang XXXVIII, december 2020.