De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden heeft op 6 juni 2019
de Elise Mathilde Essayprijs 2019 toegekend aan Thijs Bartels voor zijn essay ‘Over grenzen’.
De Elise Mathilde Essayprijs wordt dit jaar voor de tweede keer uitgereikt: op 1 januari 2018 riep de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde op initiatief van de Stichting Elise Mathilde Fonds deze nieuwe prijs in het leven. De prijs is vernoemd naar Elise Mathilde van Beuningen (1890-1941), die haar vermogen naliet aan de in 1935 door haar opgerichte Stichting.
De prijsvraag voor een essay is in nauwe samenwerking met het Koninklijk Nederlands Historisch Genootschap en het Genootschap Onze Taal uitgeschreven. Het essay is beurtelings gericht op het gebied van de Nederlandse letterkunde, taalkunde en geschiedenis. In lijn met de doelstelling van het Elise Mathilde Fonds om culturele en ideële doelen te ondersteunen, moeten de essays het behoud van het Nederlandse cultuurgoed – dit jaar de Nederlandse taal en/of de taalgeschiedenis – centraal stellen. De prijsvraag heeft als thema ‘De eigen natie in kosmopolitisch perspectief’.
De prijs bestaat uit een oorkonde en een geldbedrag van 10.000 euro.
Thijs Bartels studeerde Nederlandse taal- en letterkunde en wijsbegeerte in Amsterdam en is werkzaam als redacteur non-fictie bij uitgeverij Meulenhoff.
De Commissie van voordracht stelt vast dat zijn essay, dat meertaligheid als onderwerp heeft, de lezer vanaf de eerste zin boeit door een persoonlijke geschiedenis te koppelen aan een grotere ontwikkeling. Uit het juryrapport:
De lichte toon verraadt schrijfplezier en verlaagt de drempel van dit complexe onderwerp: hoe een individu taalgrenzen overschrijdt en in taalkunst de ingang vindt tot een kosmopolitisch wereldbeeld. Hoewel het verhaal lijkt te meanderen en soms lijkt af te dwalen van het talige, leidt de schrijver ons stapje voor stapje naar de conclusie en geeft op een persoonlijke, ogenschijnlijk onnadrukkelijke manier een overtuigend antwoord op de vraag wat dat is: leven met je taal.
De Commissie van voordracht bestond uit Ronny Boogaart en Liesbeth Koenen (namens de MdNL), Carel Jansen, Kees van der Zwan en Vibeke Roeper (voorzitter) (namens Onze Taal).
Lees hier het volledige verslag juryberaad Elise Mathilde-prijs
De prijs wordt uitgereikt tijdens het Onze Taal-congres op 5 oktober 2019 in het Beatrix Theater te Utrecht.
Nadat de prijs is uitgereikt, wordt de bekroonde inzending gepubliceerd in het tijdschrift van het genootschap Onze Taal en in het Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. Het essay wordt ook gepubliceerd op de websites van de drie samenwerkende organisaties (MdNL, Onze Taal en het KNHG).
