Mario Molegraaf belicht in deze rubriek recent verschenen bundels van Nederlandse en Vlaamse dichters. Deze keer schrijft hij over De weg van Stefaan van den Bremt:
Stefaan van den Bremt (1941) is al veel verschillende dichters geweest, een Vlaamse dichter en een Zeeuwse, een politieke dichter en een persoonlijke, een dichter van de tuin en een dichter van de straat. In De weg ontpopt hij zich tot een dichter van de Bijbel. Het eerste gedicht, ‘De geboorte van Abraham’, gaat over de dag dat Abram wordt omgedoopt tot Abraham. Met het slotgedicht ‘Geboorte van Paulus’ is de cirkel rond, hierin wordt Saulus omgedoopt tot Paulus.
De Bijbel volgens Van den Bremt is een versnelde versie van de gebruikelijke Bijbel: na de uittocht uit Egypte zijn er meteen ‘drie wijzen op de dool’. De nadruk ligt op Pasen, toch al de populairste christelijke feestdag in de Nederlandse poëzie. Ik herinner me hoe ik samen met Hans Warren de poëziekalender maakte, met voor elke dag een toepasselijk gedicht. Het probleem met Pasen was dat er zoveel was om te kiezen. De moeilijkheid met Pinksteren was juist dat er niets viel te kiezen. Ook Van den Bremt zwijgt over deze feestdag, blijkbaar te gecompliceerd voor de dichterlijke fantasie.
Van dichterlijke fantasie gesproken – is daarvan voldoende te bespeuren in De weg? Heeft Van den Bremt iets nieuws te melden over het oude verhaal? Is er contact, legt hij een brug tussen toen en nu? Jammer genoeg zinken de meeste gedichten weg in het cliché, blijven ze steken in de conventie. Soms is de poëzie ver te zoeken, het begin van ‘De uittocht’ biedt zelfs regelrecht strompelproza.
Geslaagder is de reeks ‘De daders’. De verantwoordelijken voor de dood van Jezus spreken, Judas, de soldaat, Petrus, iemand uit de massa die zegt: ‘Ik deed het niet met hart en ziel./ Ik deed mee met de menigte./ Ik deed wat mij werd ingefluisterd/ door lieden die het beter weten’. Ineens is Van den Bremt ook weer de politieke dichter, die lang geleden de moderne democratie hekelde: ‘het algemeen belang bedreigd/ door kleine groepsbelangen’. Het licht komt, ook in deze gedichten, met Pasen.
Mario Molegraaf
De weg, Otheo Books, paperback, 80 pag, € 19,99
ISBN: 9789085287810