Mario Molegraaf belicht in deze rubriek recent verschenen bundels van Nederlandse en Vlaamse dichters. Deze keer schrijft hij over Hier ligt de waarheid in overdaad van Myriem El-Kaddouri:

‘Ik ben de botsende verhalen,’ schrijft Myriem El-Kaddouri in haar dichtersdebuut Hier ligt de waarheid in overdaad. Ze heeft Marokkaanse ouders, maar werd in 1994 geboren in België. Kind van twee werelden of, zoals ze het zelf in een gedicht ‘Repatriëringsverzekering’ noemt: ‘Mijn tussen twee talen twijfelende tong/ zag ik als een beperking van mijn vrijheid’. Ze verraadde, vervolgt ze, ‘land en lichaam/ verstikte mijn oorsprong’. Niet meer, ze werd naar haar voorouders geleid. Een keten als verbinding en een keten als dwang, de keten van kinderen en kindskinderen, tot in het derde, vierde, zoveelste geslacht. Thuis in andermans gebied: ‘Ik zal nooit zoals mijn buren zijn./ Mijn oorsprong wortelt in warm zand,/ in rode berg- en vingertoppen./ Mijn stem is ontstaan door kettingbotsingen/ van huigklanken en medeklinkers’.

Toch dicht ze niet in het Arabisch, taal van de kettingbotsingen, maar in het Nederlands, taal van harde landingen, zie zinnen als: ‘Je wacht tot je lichaam naadloos met hypothetische lijnen versmelt’. Gelukkig wordt de studeerkamer verlaten en staat ze middenin een wereld met ‘de Libanese snackbar op de hoek’, lauw geworden cappuccino en ‘ingrediëntenlijsten vol E- en A- en andere nummers’ wat volgens haar ‘elitaire equivalenten voor een verhoogde kans op carcinogene mutaties’ zijn. Waarmee we toch weer richting studeerkamer gaan.

Een mengeling van werelds en wereldvreemd, van weerbaar en kwetsbaar, maar de bundel biedt genoeg regels en gedichten die onderstrepen dat Myriem El-Kaddouri een poëtisch talent is. Mijn favoriet is ‘Ongevraagd’ over een geheimzinnige schim die zich steeds in haar leven meldt, zelfs in de winkel, ‘naast de crackers en de cornflakes’. Een tweede ik? Een vrijmoedige geliefde? Beschermengeltje of boosaardig duiveltje? Een verschijning die in ieder geval even onontkoombaar is als het voorgeslacht. Ze twijfelt, in een indringend gedicht ‘Verjaardagstaart’ waarin ze ‘dertig begrensde brandjes’ moet uitblazen, of ze de keten zal voortzetten of verbreken. Mag ze alle beschadigingen en gebreken doorgeven: ‘Mag ik zomaar mijn schaduwen verzenden […] aan een geadresseerde die er niet om vroeg?’ Poëzie die aan ketens en ketenen rukt.

Mario Molegraaf

Hier ligt de waarheid in overdaad, Uitgeverij Pelckmans, paperback, 56 pag., € 21,99
ISBN: 9789464342505