Mario Molegraaf belicht in deze rubriek recent verschenen bundels van Nederlandse en Vlaamse dichters. Deze keer schrijft hij over Dramaturgie van het loslaten van Max Greyson:

Zeggen wat nooit iemand zei, dat is misschien het hoogste dichterlijke streven. Max Greyson (1988) schrijft in zijn derde bundel Dramaturgie van het loslaten in ieder geval iets wat ik nog nooit had gelezen. In het kader van de liefde stelt hij voor: ‘laat me voor je zijn wat modder is voor veldrijders’. In de voorafgaande regel lijkt hij zich alvast voor deze verwilderde vergelijking te verontschuldigen: ‘we bedekken ons laag na laag met beeldspraak’. De geliefden ontwarren al vrijend ‘het kluwen van kerk, schaamte en verlangen’. De liefde geeft de dichter vleugels, of wordt hij juist vleugellam?

Greysons gedichten komen soms al te gemakkelijk dan wel gemakzuchtig over, met een opendeuropeningsregel als ‘Alle verleden is gisteren, zoals alle toekomst mañana is’. Nu is de Antwerpse auteur niet alleen dichter op papier, maar ook dichter op podiums, ‘spokenwordperformer’. Dat vergt tekst waarover het publiek niet na hoeft te denken, en daarom komt hij met zulke regels weg. Tegelijk richt hij zich nadrukkelijk tot de papierlezer, in de ouverture schrijft hij: ‘wanneer je opkijkt van dit blad’.

De titel van de bundel zegt het al, we gaan ook op papier het podium op. De gedichten zijn verdeeld over vijf bedrijven, plus een ouverture, een interlude, een epiloog. Een strakke ordening van grillige poëzie, maar het is niet louter een kwestie van ordening. Leven is theater en theater is leven, de plaats waar, zoals hij het noemt, ‘de lijn tussen mens en tekst vervaagt’. In ‘De seconde vooraf’ ontmoeten we hoofdrolspelers vlak voor de voorstelling: ‘het doek gaat op, de vloer ligt onbeschreven’. Tegelijk is het een gedicht over een beginnende verhouding: ‘bindingsangst is soms ook een rug die zich recht/ een deuk in een wang, een hand in de lucht’.

Tussen de bedrijven door krijgen we onder meer het verhaal te lezen van een Afghaanse asielzoekster, over smokkelaars en opvangcentrumontbijt. Maar Greyson schrijft vooral het scenario van een liefde, vanaf angstvallig aftasten, via ‘we gooien met onze taal en onze ledematen’ tot en met ‘ze heeft je losgelaten/ je bent vrij’. Zeggen wat al vaker iemand zei.

Mario Molegraaf

Dramaturgie van het loslaten, Uitgeverij De Arbeiderspers, paperback, 80 pag., € 20,- 
ISBN: 9789029553308