Mario Molegraaf belicht in deze rubriek recent verschenen bundels van Nederlandse en Vlaamse dichters. Deze keer schrijft hij over De verwerping van het stilzitten van Lidy van Marissing:

Even stond Lidy van Marissing (1942) weer in de belangstelling. Ze kreeg de Sybren Poletprijs voor experimentele literatuur. Sybren Polet, wie is dat, zal menigeen zich afvragen. En experimentele literatuur, wat moet ik me daarbij voorstellen, weer volgens menigeen. Laat ik zeggen dat het dingen uit een ver verleden zijn, inmiddels ondenkbare dingen, zoals het publiceren van een ‘anti-roman’, een wapenfeit van Lidy van Marissing uit 1972. Ze heeft zich, vanaf haar eerste poëziebundel De plons van een vlok (1991) tot en met opus zeven Zoek de lege gebieden (2008), vooral ontwikkeld tot dichteres, met niet of nauwelijks meer neiging tot experiment dan haar collega’s. Toch klinkt de titel van haar onlangs verschenen bundel een beetje activistisch. De verwerping van het stilzitten heet het boek, door haar uitgever aangekondigd als haar ‘laatste dichtbundel’, die ‘de afsluiting’ vormt van haar schrijverschap.

De bundel bevat vijf reeksen, geschreven tussen 2008 en 2021. Het titelgedicht (als je goed telt, verschuilt er zich een sonnet in) gaat over lichamen die ‘het gevecht tegen hun moeheid al begonnen’ zijn en zielen die in verwarring verkeren: ‘altijd al bang te/ gaan verdwijnen in een gevoel, kopje onder?’ De ongenadige ouderdom, deze gedichten lijken een daad van verzet, een laatste opleving van opstandigheid, ijswater over een dommelende kop.

In de vrouw die wordt gevolgd, kun je de dichteres herkennen: ‘kijk haar, de vrouw die haar huis even vaak in-/ als uitgaat’. Daarbij overwint ze vele hindernissen in de vorm van drempel en stoeprand ‘tot zij een volgende dag/ ineens erover struikelt’. Er zijn onbegrijpelijke apparaten in haar wereld verschenen, ‘deuren opent zij met een of ander pasje’. Een haperend lijf en een falende geest: ‘door steeds meer webben ingesponnen’. Ze verdwaalt in een labyrint van eigen makelij: ‘gedachte in gedachte (droom/ in droom), gat in leegte’.

Toch gaat het experiment door, het experiment van de poëzie, het experiment van het wegstervende woord: ‘het zingen het kreunen mooier dan vroeger/ nu stem verbrokkelt, de woorden niet meer/ dan geruis van gruis.’

Mario Molegraaf

De verwerping van het stilzitten, het balanseer, paperback, 112 pag., € 22,-
ISBN: 9789464776744