Mario Molegraaf belicht in deze rubriek recent verschenen bundels van Nederlandse en Vlaamse dichters. Deze keer schrijft hij over Wachtend op eerste instructies van Willem Thies:

Misschien moet een mens niet te veel gedichten lezen. Bij sommige dichters gaat de veellezer al snel andere dichters zien. ‘De ene engel groet de ander niet in het voorbijgaan,/ tussen de zuilengalerij en de kazerne,/ beiden in verlegenheid gebracht/ door hun voorgeschiedenis als mens,’ begint een gedicht ‘Passage’. Door toon en thema denk ik onmiddellijk aan Toon Tellegen, engelendichter bij uitstek, vooral door zijn in 2004 verschenen bundel Minuscule oorlogen (niet met het blote oog zichtbaar). Maar nee, het gaat om werk van Willem Thies (1973, een pseudoniem), die zich in Wachtend op eerste instructies ook meldt als engelendichter.

De fascinatie voor engelen is te begrijpen. Ze bestaan niet, toch weten we allemaal precies hoe ze eruit zien. Alleen al vanwege hun vleugels zijn ze een schakel tussen hemel en aarde, een tussenfase tussen god en mens. Zowel bij Tellegen als Thies gaat het om seculiere engelen, van geloof is geen sprake. Toch verwijst Thies naar een laatste oordeel. Een ziekenhuiskapper ontfermt zich over een patiënt, nog levend of wellicht al dood, die na de behandeling beweert: ‘Nu kan ik voor het aangezicht verschijnen/ van wie mij ook maar opwacht.’

Gedichten tussen leven en dood. Tellegen schreef over minuscule oorlogen, bij Thies zijn de oorlogen groot: ‘Treinen vervoeren/ onafgebroken troepen van het achterland’. Op weg naar het front, op weg naar de dood. We lezen ook over een roofvogel die een prooi slaat, een jager die vol eerbied een hert doodt, riten rond het sterven.

Grote plannen, tja. Grote woorden, ach. We strompelen slechts richting einde. Alleen wij in een verder vrijwel lege kosmos. Of zoals Thies het heel cru zegt: ‘Het bestaan stelt weinig voor […] Er is geen doel, alleen iets wat ons drijft’. De engelen uit zijn gedicht ‘Passage’ hebben dan ook spijt en willen hun fouten goedmaken. Ze willen terug, terug naar hun menselijke gedaante, en dan wél ‘een onbeduidend plan smeden./ Een vraag stellen die ertoe doet./ Morgen kijken hoe de bouw van het meerkoetennest vordert’. Mooi hoor, maakt niet uit welke naam eronder staat. Misschien kan een mens juist nooit te veel gedichten lezen.

Mario Molegraaf

Wachtend op eerste instructies, Uitgeverij Vleugels, paperback, 88 pag., € 22,90 
ISBN: 9789493350090