Mario Molegraaf belicht in deze rubriek recent verschenen bundels van Nederlandse en Vlaamse dichters. Deze keer schrijft hij over Zachte landing op leeuwenpootjes van Astrid Lampe:
Prigozjin, u herinnert zich hem vast, de horecaman die door Poetin werd belast met het organiseren van een huurlingenleger. Hij kwam in opstand, kreeg nul verzet, schrok terug, leek weer in genade te zijn aangenomen. Een paar maanden later regelde Poetin een vliegtuigongeluk. Ik vertaalde een boeiend boek over Prigozjin, Ondergang. Daarin staat hoe een Russische veiligheidsdienst Prigozjins woning binnenviel en zogenaamd verdachte vondsten deed: ‘Het meest surrealistisch was de kast vol pruiken in verschillende niveaus van ongeloofwaardigheid’.
Astrid Lampe (1955) heeft het in Zachte landing op leeuwenpootjes over ‘de pruiken van prigozjin’. Aandacht voor de actualiteit vereist, kennis van de krant is nodig. De oorlog die niet eens zo ver weg woedt, maar ook in onze harten, in deze poëzie. Ik dacht, waarschijnlijk net als Astrid Lampe, tot een generatie te behoren zonder oorlog, maar nu vrees ik. Elke ochtend sta ik met lichte onrust op, snel naar het nieuws, het zal toch niet.
Dat is ook de stemming in deze bundel met al in het eerste gedicht een verwijzing naar ‘moskovisch gebak’ en in gedicht nummer drie de opmerking ‘het raam op rusland/ knalt eruit’. Poëzie als artillerie: ‘we laden de lente/ tot woede van moskou’. Poëzie als polemologie: ‘de oorlog kruipt in de krasloten’. Er is sprake van speelgoeddrones en inkomend vuur, van patroonhulzen en pantserhouwitsers, van camouflagenetten en wapensystemen. Het journaal nog eens overgedaan, zij het op persoonlijke schaal: ‘het kruipklokje staat op ontploffen/ de oorlogsmist trekt op in mijn tijdlijn’.
Astrid Lampe hamert het erin: ‘de strijd mag niet doodbloeden’. Het heeft wel wat, een dichteres die nét de deftige P.C. Hooftprijs heeft gekregen maar geen moment denkt aan de eeuwigheid. Het is in deze poëzie juist heel erg 2024, niet alleen vanwege de oorlog maar ook door kreten als ‘hoe blijf ik weg bij de wraakporno van de arabische prins’ en ‘klimaatambities schuiven als aardplaten over elkaar heen’. Schijnt achter de wolken toch de zon? Of zoals de dichteres het formuleert: ‘Wij slijten hard in aanloop naar/ de zachte landing op leeuwenpootjes’. Misschien woorden die net zoveel waard zijn als wat Poetin beloofde aan Prigozjin.
Mario Molegraaf
Zachte landing op leeuwenpootjes, Querido, paperback, 64 pag., € 18,99
ISBN: 9789021498560