Mario Molegraaf belicht in deze rubriek recent verschenen bundels van Nederlandse en Vlaamse dichters. Deze keer schrijft hij over Nu we er toch zijn van Erwin Hurenkamp:
Zijn we in een kerkdienst beland? Elk onderdeel van de Mis, het complete ordinarium wordt afgewerkt, het Kyrie, het Gloria, het Credo, het Sanctus, het Agnus Dei. Er zijn een ‘Genesis take 1’ en een ‘Genesis take 2’. De zondvloed, of eigenlijk een zondvloed, wordt aangekondigd, met alle Bijbelse attributen: ‘Vooralsnog hebben we slechts een ark/ en is het wachten op de eerste regen.’
Of gaat het om het scenario van een rampenfilm? U weet wel, het klimaat, de aarde gaat eraan: ‘Het is zaak zo snel mogelijk te vertrekken. Nu alles almaar warmer wordt/ willen we vluchten voor de dooi’. In dit geval desnoods vluchten naar andere planeten, daar gaan onze reizigers: ‘Een aantal lichtjaren verderop vinden we een stad.’
Geen kerk, geen film, maar gewoon een ongewone dichtbundel. Nu we er toch zijn is een debuut, maar Erwin Hurenkamp (1993) maakt bepaald geen bescheiden entree. Hij ziet de dingen zeer groot, zoals al duidelijk zal zijn. De betekenis van de mens is in zijn profetische poëzie juist zeer klein. De mens is een soort als alle andere, afgaande op een van de Genesis-gedichten, vervangbaar: ‘de aarde heeft meer adem en de aarde bewaart/ wat zij allang zijn vergeten’. Onze rol is bijna ten einde, voorspelt de dichter: ‘We dunden uit. Eerst van staatswege later omdat we vergaten hoe het zat met medische praktijken ziekenhuizen het zuiveren van drinkwater’. Wat stelt onze beschaving voor? ‘Een korstje op de vacht/ van de aarde, voorzichtig/ en langzaam afgekrabd,’ volgens Hurenkamp.
Zijn blik op de toekomst levert overrompelende poëzie op. De Nederlandse polders zijn al drie keer opgehoogd, maar dat baat niet: ‘de transitie/ werd te laat ingezet’. In het westen leven mensen ‘van lamsoren, scheermessen. Oesters hechten/ aan de plasticresten als aan rotsen’. Intussen kan men het glas heffen op ‘de panda’s in de bamboebossen van Brabant’. De bundel eindigt met de oproep: ‘Maak van mens een werkwoord/ En vervoeg haar.’ Kerkdienst? Rampenfilm? Nu we er toch zijn lijkt vooral het spandoek van een eenmans-actiegroep. Ik mens, jij menst.
Mario Molegraaf
Nu we er toch zijn, Uitgeverij Querido, paperback, 80 pag., € 20,-
ISBN: 9789021477480