Mario Molegraaf belicht in deze rubriek recent verschenen bundels van Nederlandse en Vlaamse dichters. Deze keer schrijft hij over Alleen de warme dagen waren echt van Rob van Essen:

Het proza van een dichter, hoor je wel eens als vriendelijk maar heimelijk venijnig verwijt. Voor het dichterlijk debuut Alleen de warme dagen waren echt door Rob van Essen (geb. 1963), schrijver van romans en verhalen, geldt het omgekeerde. En ik bedoel dat niet venijnig en ook niet als verwijt. Van Essen laat zien dat je met poëzie een ándere kant op kunt. Een andere kant dan al die tegelijk heftige en tastende poëzie van vandaag. Richting een lichter gedicht. Richting ratio in plaats van emotie. Zelfs over de beeldspraak heeft deze dichter nagedacht. ‘Als meningen vogels waren/ werd je gek van het gekrijs,’ schrijft hij ergens. Of in een gedicht ‘Bakker van de sterren’: ‘Ik weet zo weinig/ dat het op de achterkant past/ van een broodzak/ ter grootte van het universum’.

De meeste dichters van vandaag eisen eerbiedige aandacht, maar in dit geval is lachen toegestaan en spot de norm. Spot met de tijdgeest, van burgers vol bezwaar, zoals in ‘Straatrumoer’. ‘Omwonenden houden niet van nieuwbouw/ als er eerst geen nieuwbouw was,’ begint Van Essen. Om twintig prozaïsche dichtregels later te besluiten: ‘omwonenden houden niet van omwonenden/ als er eerst geen omwonenden waren.’

Spot ook met de hoge kunst, bijvoorbeeld in het openingsgedicht waarin de literatuur helemaal klaar is: ‘achter hun bureau vergingen schrijvers/ langzaam tot stof dat door achteloze voeten/ van huisgenoten over vloeren werd verspreid’. Of in het gedicht ‘Betere tijden’ waarin de schrijver bekent te hebben verkondigd ‘dat literatuur het vermogen had/ ons op het verkeerde been te zetten’. Waarop iemand reageerde: ‘ik heb maar één been/ wat kan literatuur/ nu nog voor mij betekenen’.

Een flauwe grap misschien, niet al te puntig gebracht. Zo gaat het vaker bij dichter Rob van Essen, maar hij biedt wel degelijk poëzie. ‘Deze episode’, ‘Je erbij neerleggen’ en de huiselijke wijsheden in ‘Het gaat zoals het gaat’ zijn kandidaten voor een bloemlezing met de beste gedichten van het jaar. Ondanks of juist omdat het om de poëzie van een prozaïst gaat.

Mario Molegraaf

Alleen de warme dagen waren echt, Atlas Contact, paperback, 64 pag., € 19,99
ISBN: 9789025473655