Dit jaar vindt op donderdag 8 september 2022 voor de eenendertigste keer de Bert van Selm-lezing plaats, ter gelegenheid van de opening van het academische jaar van de Opleiding Nederlandse taal en cultuur van de Universiteit Leiden. De lezing wordt dit jaar gehouden door Geert Warnar, universitair hoofddocent Oudere Nederlandse letterkunde aan de Universiteit Leiden. Zijn lezing is getiteld Lezen als een luistervink. De dialoog in de Nederlandse literatuur van Maerlant tot Coornhert.

Waarom schreven middeleeuwse en vroegmoderne auteurs zo vaak en zo graag teksten in de vorm van een gesprek? Alles werd bediscussieerd, of het nu ging om liefde, politiek, geloof, de ideale staat of troost in tegenspoed. En iedereen kon het woord voeren: vrienden onderling, man en vrouw, meester en leerling.
De dialoog werd vroeg ontdekt in de Nederlandse literatuur. Voor 1300 had Jacob van Maerlant zowel het genre gedefinieerd als zijn theorie in praktijk gebracht; in de zestiende eeuw zou de humanist Dirck Volkertsz Coornhert in zijn eentje al tientallen samenspraken produceren. De geschreven dialoog was populair in tijden zonder de interactie van podcasts en talkshows maar nu de moderne media nieuwe vormen van conversatie voor een groter publiek in scène zetten, kunnen we in middeleeuwse en vroegmoderne dialogen verrassend veel terugvinden van de spontaniteit, persoonlijke meningen, vrijheid van spreken en luchtigheid die het voor ons aantrekkelijker maken om naar een interview te luisteren dan een monoloog aan te horen. Maar de dialoog was ook een methode om betekenis te vinden (en te versluieren), conflicten uit te vechten (en op te lossen) of tot inzicht te komen – waarbij de lezers altijd moeten kiezen of zij buitenstaander blijven of deelnemen aan het debat.

Aanmelden

De lezing vindt plaats op donderdagmiddag 8 september om 16:15 in zaal 011 van het Lipsius-gebouw van de Universiteit Leiden. De toegang is vrij, u hoeft zich niet vooraf aan te melden.

Boekuitgave

De lezing wordt, zoals elk jaar, door de Stichting Neerlandistiek Leiden in samenwerking met uitgeverij Primavera Pers in boekvorm uitgegeven en verschijnt op 9 september. U kunt in het bezit komen van een of meer exemplaren door € 8,90 (of een veelvoud daarvan) over te maken op NL77INGB0003881447 van de Stichting Neerlandistiek Leiden te Leiden, onder vermelding van ‘Bert van Selmlezing 2022’ en uw adresgegevens.