Mario Molegraaf belicht in deze rubriek recent verschenen bundels van Nederlandse en Vlaamse dichters. Deze keer schrijft hij over Plooi van Babeth Fonchie Fotchind:

Het grote drama zit in kleine zinnetjes. In een van de gedichten uit haar debuut Plooi spreekt Babeth Fonchie Fotchind de hoop uit, terwijl ze strijdt met haar negenentwintig kaarsjes, dat ‘ze me deze keer wel feliciteert’. Negenentwintig kaarsjes: de dichteres werd in 1993 geboren, te Yaoundé, de hoofdstad van Kameroen. Het is haar moeder die haar niet meer feliciteert: ‘inmiddels is het vier verjaardagen geleden dat ik haar zag’. Haar ouders en zij zullen elkaar nooit meer zien, schrijft ze in een gedicht ‘dit krassen verberg ik niet’. Ze hebben haar verstoten vanwege haar homoseksualiteit, of in haar eigen woorden: ‘de voicememo/ over waarom geaardheid geen keuze is/ komt niet binnen op haar frequentie.’

Het lijkt de schrijfster meer begonnen om de sterke leus dan om de schone letteren. Haar werk is daarom vaak meer pamflet dan poëzie. Maar wie zal dat verbazen na haar ervaringen? Er lijkt nog meer verzwegen pijn dan uitgesproken pijn, want wat is er aan de hand met de van opdracht tot en met dankwoord herdachte Marian: ‘ik mis je’? Bovendien blijft er genoeg poëzie over in deze bundel, bijvoorbeeld het prachtige gedicht ‘het blikveld van de binnenspiegel’ over een autorit met een geliefde: ‘ik leg mijn handen op jouw gespierde bovenbeen/ met de trotse laag haartjes/ de plek die voor ons beiden/ nog veilig voelt.’ Wat een dreiging schuilt er achter dat ene woordje ‘nog’.

De lesbische liefde die Fotchind maakt, maar ongewild ook breekt. Ze droomt dat haar moeder haar terugstuurt naar haar vaderland. De medicijnman daar ‘haalt zijn krachten uit de okuberg om uit mij de lesbo te halen’. Logisch lijkt me dat de ouders van de dichteres zo’n verfoeid land ontvluchtten, maar volkomen onlogisch dat ze de bijbehorende denkbeelden níet achterlieten. Dergelijke redeneringen worden trouwens afgekapt door een reeks gedichten over Nederlanders die met onder meer groepstherapie en gebedsgenezingsdiensten precies hetzelfde beogen als de tovenaar uit Kameroen. De lezer leeft mee en wenst dat bij dertig kaarsjes het wonder zich toch zal voltrekken.

Mario Molegraaf

Plooi, Uitgeverij De Geus, paperback, 96 pag., € 18,99
ISBN: 9789044545388