Mario Molegraaf belicht in deze rubriek recent verschenen bundels van Nederlandse en Vlaamse dichters. Deze keer schrijft hij over Waar is het lam? van Mustafa Stitou.

De taxichauffeur uit Afghanistan, sinds 1997 in Nederland, schudt achter het stuur van de Tesla het hoofd. ‘Boos worden omdat iemand de Koran verbrandt, ik begrijp het niet,’ zegt hij, ‘de Koran zit in je hart.’ Geloof, is het een groot goed of een groot kwaad? In elk geval is geloof iets waarvan je niet kunt loskomen. Daarvoor is het te hecht verbonden met onze identiteit, ons wezen, wie weet zelfs onze genen. Mustafa Stitou (1974) schrijft al heel zijn literaire loopbaan over geloof, ook weer in Waar is het lam?, pas zijn vijfde bundel in achtentwintig jaar, wat veel over zijn dichterschap zegt. Nooit komt hij met een slap, sussend, steriel woord.

‘Zie het vuur en het hout, maar waar is het lam tot het brandoffer?’ vraagt in Genesis 22:7 de argeloze Isaak aan Abraham. Diens geloof wordt door de Heere getest. Is de vader bereid zijn zoon te offeren? Zodra blijkt dat Abraham inderdaad zo ver wil gaan, stelt God alsnog een ram beschikbaar en blijft Isaak gespaard. Zijn we allemaal Abraham, al missen we doorgaans diens wrede dapperheid dan wel dappere wreedheid? Er schuilt zelfs een Abraham in de moeder van de dichter. Zij twijfelt nimmer aan ‘engelen, profeten, openbaringen, eeuwigheid’. Tot ergernis van haar zoon geeft ze meteen gehoor aan de oproep tot gebed die vanuit een moskeevormige klok in de huiskamer klinkt.

Achter het vraagteken uit de titel van Waar is het lam? verdringen zich honderd vragen, uiteindelijk de vraag wie ben jij, wie ben ik, in al onze vermeende waarachtigheid toch verraders, als we onze achtergrond, ons geloof ontstijgen. De goden hebben het inmiddels ook zwaar. In ‘Pantheon’, een cyclus van uiteraard zeven gedichten, maken we kennis met hedendaagse goden. Goden die even radeloos en rancuneus zijn als wij. Een van deze goden is zelfs met een ‘snelkookpanbom’ onderweg naar een kerstmarkt.

Er is, wat mij betreft, slechts één geloofwaardig geloof. Het geloof in niets, nergens in geloven. Dat zal Mustafa Stitou vermoedelijk onderschrijven. Maar hij kan niet ontsnappen, evenmin als ik: anders zou Waar is het lam? mij onverschillig laten in plaats van op gevoelige plekken te raken.

Mario Molegraaf

Waar is het lam?, Uitgeverij De Bezige Bij, paperback, 64 pag., € 21,99
ISBN: 9789403170619