Mario Molegraaf belicht in deze rubriek recent verschenen bundels van Nederlandse en Vlaamse dichters. Deze keer schrijft hij over Waarvandaan van Hans Tentije:

Elk gedicht in Waarvandaan, de nieuwste bundel van Hans Tentije (1944), bestaat uit één lange zin, waarmee één bladzijde, vaak twee en soms drie bladzijden worden gevuld. Zo’n zin meandert voort van hoofdletter tot punt, even stuurloos als het stroompje dat zich vormt tussen stoep en straatkolk wanneer ik een emmer leeggooi. Vormeloosheid als vorm. De inhoud is niet minder willekeurig, alsof een automaat dooddoeners en onbenulligheden heeft geselecteerd. We lezen tweedehands wendingen als (op de eerste pagina) ‘de herfstige wingerd kleurt rood tot aan de raamkozijnen van de bovenste verdieping’ en versleten vaststellingen in de trant van (op de laatste pagina) ‘het strand lag er verlaten bij en een straffe westenwind stuwde de golven op’.

Zo gaat het al sinds 1975, twintig bundels lang, in het oeuvre van Tentije. Hij krijgt er grote beurzen en belangrijke prijzen voor, ook in de literaire wereld heb je figuren die zich laten verblinden door de glans van klatergoud. Maar achter het schamele laagje schone schijn is er slechts gekabbel en gebabbel. Een bundel lang zocht ik vergeefs naar een bijzonder beeld, een verrassende vergelijking, een waarachtig woord, een interessant ideetje desnoods. Horen wat iedereen al hoorde, zien waarop iedereen is uitgekeken, zelfs de geuren zijn door honderd schrijvers vóór hem opgesnoven: ‘de penetrante lucht van sudderlappen en doodgekookte groente uit de keuken’.

Vaak keert Tentije terug naar toen, naar plaatsen ‘waar het verleden sluimert, onbereikbaar dichtbij.’ Verder zijn er toeristische notities, bijvoorbeeld in een afdeling ‘Praagse momenten’. Net zo boeiend als andermans vakantiefoto’s, met regels die zich niet verheffen boven bladvulling: ‘op het zich hoog boven het spoor en de Moldau verheffende terras van het restaurant, waar de bries geen vat kreeg op de gesteven linnen tafelkleedjes vond ik nog net een vrije plek.’ Waarvandaan bevat emmers vol pseudo en cliché. Je zou ze onmiddellijk ruilen voor het allerkleinste fonkelende druppeltje poëzie.

Mario Molegraaf

Waarvandaan, Uitgeverij De Harmonie, paperback, 64 pag., € 17,90
ISBN: 9789463361507