In deze rubriek neemt Jaap Goedegebuure ons mee op een sentimentele reis langs zijn boekenkasten. Als hem bij een bepaalde titel een herinnering of een anekdote te binnen schiet, deelt hij die met ons.

Orlando

Ik hou er van om een boek te lezen op de plek waar het zich afspeelt. Dus nam ik  Il Gattopardo mee naar Sicilië, The Unquiet Grave naar de Dordogne en In the Heart of the Country naar de Karoo. Portrait of a Marriage diende me zelfs als reisgids. Nigel Nicolson beschrijft er het huwelijk van zijn ouders, Harold Nicolson en Vita Sackville-West, net als hij auteurs van naam. Vita, telg uit een oud adellijk geslacht, werd geboren op het zes eeuwen oude landgoed Knole, gelegen in Kent, en kocht later met haar echtgenoot het nabij gelegen kasteel Sissinghurst, waarvan ze de tuinen herschiepen in een lusthof.

In 1977, toen ik net begonnen was aan een boek over Marsman, kreeg ik van iemand de raad om ter inspiratie Quentin Bells biografie van Virginia Woolf te lezen. Vita Sackville-West speelt er een belangrijke rol als minnares van Woolf, Knole is het decor van hun affaire. Ik aarzelde niet lang, boekte passage op de veerboot van Oostende naar Dover en spoedde me van daar naar Knole en vervolgens naar Sissinghurst. Bells biografie en Nigel Nicolson memoir zaten in mijn koffer, en zitten nu nog altijd in mijn geheugen. Als ik ze opsla ga, blader ik meteen door naar één bepaalde foto: Woolf op Knole. Ik weet  dat ze daar de inspiratie opdeed voor Orlando, een buitengewoon frivole, ironische en literair gezien baanbrekende pseudo-biografie van een personage dat maar liefst driehonderdvijftig jaar leeft en halverwege van man in vrouw verandert. Misschien wel de eerste roman over een transgender, met de androgyne Vita als model. Het is dat Orlando al is vertaald door Geraldine Franken, anders zouden de erven Nicolson / Sackville-West aan Marieke Lucas Rijneveld kunnen denken. Weliswaar beschikt die naar eigen zeggen over een matige beheersing van het Engels, maar qua seksuele identiteit zit het met haar helemaal goed. Spaart vast een hoop ophef.

Jaap Goedegebuure